28 Αυγούστου 2015

Το παράδειγμα της Θεσσαλίας


 (...) Οι τοπικές αγροτικές κοινωνίες είχαν προσαρμόσει τον τρόπο ζωής τους στο υπάρχον φυσικό περιβάλλον ,δίνοντας δείγματα ανακύκλωσης ,κυκλικής εναλλαγής καλλιεργειών,.αυτάρκειας,προστασίας της βιοποικιλότητας,οικολογίας,μέτρου σεβασμού στο περιβάλλον ,ανεξαρτησίας από εισροές,όλα αυτά ενδεχομένως ,χωρίς να γνωρίζουν καθόλου αυτές τις έννοιες.

Πέρα από την αυτάρκεια(οικονομική και διατροφική) που παρείχαν τα κατοικίδια ζώα στους αγρότες,οι κοπριές χρησίμευαν ως λίπασμα στους κήπους.Με τα περισσεύματα των κήπων (από τα παζάρια) τάιζαν τα οικόσιτα ζώα τους.Παράλληλα κρατούσαν και αντάλλασσαν ντόπιους σπόρους φυτών,εξασφαλίζοντας ποικιλία γεύσεων .Βοσκότοποι (λιβάδια) ,κήποι,καλλιέργειες (σιτάρι ,κριθάρι,καλαμπόκι,τριφύλλι) εναλλάσσονταν κατά καιρούς στην καλλιέργεια διατηρώντας τη γη παραγωγική και υγιή.Με τα γέρικα ξύλα από τους φυσικούς φράχτες (λεύκες,αγριολεύκες,φτελιές,πιές) ζέσταιναν τα σπίτια τους το χειμώνα,ενώ οι περισσότεροι φρόντιζαν και ένα μικρό αμπέλι για τις χαρές και τις λύπες της ζωής.

Εκεί ,στα τέλη της δεκαετίας το '70 ,αρχές και αρχές της δεκαετίας του '80 εισβάλλει στην οικονομία της υπαίθρου η ονομαζόμενη "πράσινη ανάπτυξη",'εχοντας ως κυρίαρχο στοιχείο την υποταγή του περιβάλλοντος και των αγροτών στην εντατικοποίηση της παραγωγής και στον μύθο της συνεχούς μεγέθυνσης.Μονοκαλλιέργειες καρπουζιών ,καπνού ,καλαμποκιού και κυρίως βάμβακος ισοπεδώνουν κάθε σπιθαμή γης.Δέντρα κόβονται ,ανεμοφράκτες γκρεμίζονται ,μπροστά τα τρακτέρ ψεκάζουν με ζιζανιοκτόνα ,ακολουθεί το χημικό λίπασμα και στη συνέχεια ,η σπορά με καινούργιους υβριδικούς σπόρους.Αργότερα ακολουθούν κι'αλλοι ψεκασμοί με ζιζανιοκτόνα (για το χορτάρι) και με εντομοκτόνα για τα "βλαβερά" έντομα

Χιλιάδες τόνοι χημικών λιπασμάτων,ζιζανιοκτόνων,εντομοκτόνων και παρασιτοκτόνων ρίχνονται στη αγροτική γη.Το νερό της βροχής και του ποτίσματος ξεπλένει τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων...

(...)Οι αγάδες ψοφάνε ,οι καραβίδες και τα χέλια εξαφανίζονται ....ο υδροφόρος ορίζοντας γεμίζει νιτρικά.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα ο αγρότης να χάσει την επαφή του με τον κύκλο ζωής της γης.Υιοθετεί τη γραμμική αντίληψη για την παραγωγή και χάνει την αυτάρκειά του.

Επιδοτήσεις ρέουν άφθονες,πολυεθνικές αγροχημικών,τράπεζες,και εταιρείες παραγωγής αγροτικών μηχανημάτων κάνουν χρυσές δουλειές.Κάποια στιγμή, η ύβρις της διαρκούς μεγέθυνσης δείχνει τα όριά της.Η απόδοση της αγροτικής γης ,παρόλο που διπλασιάζεται η ποσότητα του λιπάσματος,μένει η ίδια ή μειώνεται.Οι γκουρού της διαρκούς ανάπτυξης προσπαθούν να στρέψουν τους αγρότες στην καλλιέργεια μεταλλαγμένων φυτών (GMO)και ενεργειακών φυτών (βιοκαύσιμα),διατηρώντας ανέπαφο το ίδιο μοντέλο παραγωγής.

(...) Στο μεταξύ οι αγρότες μετρούν απώλειες.Η ύπαιθρος εγκαταλείπεται ,η βιοποικιλότητα βρίσκεται σε κίνδυνο,εξαφανίζεται ο πλούτος των ντόπιων ποικιλιών,φυτών και ζώων,τα ύδατα υπεραντλούνται και μολύνονται ,ενω σημειώνεται πτώση του υδροφόρου ορίζονται.Στις πεδιάδες της Θεσσαλίας οι γεωτρήσεις φτάνουν πια τα 350μ βάθος .Την ίδια στιγμή οι ποταμοί νεκρώνουν ,υγροβιότοποι καταστρέφονται ,και ο Πηνειός ,σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,γίνεται ο δεύτερος πιο μολυσμένος ποταμός στην Ευρώπη μετά τον Πάδο της Ιταλίας.

Η λίμνη Κάρλα αποξηράνθηκε και μαζί της χάθηκε και ο παραλίμνιος πολιτισμός και το ευεργετικό για τη Θεσσαλία μικροκλιμά της....Οι αγρότες του παραδείγματος "αναπτύχθηκαν"...

"Ο ανθρωπολογικός τύπος της αποανάπτυξης τοπικοποίησης "- Η επανανοηματοδότηση της ζωής ως ζητούμενο (Το παράδειγμα της Θεσσαλίας)

Γιώργος Κολέμπας -Γιάννης Μπίλας
Οι Εκδόσεις των συναδέλφων



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου